در دنیای کنونی که داده‌ها و اطلاعات، بخش زیادی از فرایندهای کاری شخصی و سازمانی را در برگرفته و کلیه مستندات از برگه های کاغذی به فایل های دیجیتالی تبدیل شده اند، حفاظت از داده‌ها و اطلاعات و مدیریت امن آنها موضوعی مهم به شمار می‌رود. بدافزارها هر روز به شکلهای مختلف، رنگ و لعاب تازه ای به خود گرفته و به روش های متفاوتی به سیستم ها آسیب می‌رسانند. از این رو، انتخاب یک نرم افزار آنتی‌ویروس مناسب برای محافظت از دستگاه‌های الکترونیکی همچون رایانه‌ها، سرورها، گوشی‌های هوشمند، سیستم‌های متصل به شبکه و تبلت ها دیگر امری لازم‌الاجرا است.
با این وجود، سؤال اساسی این است که آنتی‌ویروس چیست؟ و این که در انتخاب آنتی‌ویروس چه فاکتورهای اساسی باید در نظر گرفته شود؟ و حتی در دیدی وسیع‌تر، فرایند عملکرد آنتی‌ویروس چگونه است؟ در بیان نخست باید گفت که آنتی‌ویروس کارا و مؤثر باید توانایی شناسایی بدافزارهای مختلف را داشته و پس از شناسایی، آنها را از روی سیستم پاک کند. در این مقاله، به معرفی عملکرد آنتی ویروس و فاکتورهای اساسی که لازم است در هنگام انتخاب آن در نظر بگیرید خواهیم پرداخت.
سیستم عامل
اولین گزینه برای انتخاب آنتی‌ویروس، نوع سیستم عامل است. همواره رابطه مستقیمی بین سیستم عامل و انتخاب آنتی‌ویروس وجود دارد چرا که سیستم عامل و نوع سخت‌افزار موجب ایجاد محدودیت‌هایی در انتخاب آنتی‌ویروس می‌شود. به طور مثال اگر فردی از سیستم عامل اندروید، ویندوز و مک استفاده می‌کنند باید آنتی ویروس متناسب با هر یک از این سیستم‌ها را انتخاب کند.
دقت کنید اگر طرحی برای انتخاب آنتی ویروس دارید و در این طرح، خواهان تغییر سیستم عامل رایانه های مستقر در سازمان خود هستید، حتماً در خرید آنتی‌ویروس به این نکته توجه کنید. مثلاً اگر سیستم عامل رایانه‌های سازمان شما ویندوز7 است و در طرح سال 1399 می‌خواهید ویندوزها را به ویندوز 10 ارتقا دهید می بایست آنتی‌ویروسی انتخاب کنید که هر دو سیستم را پشتیبانی کند.
استفاده از رایانه؛ چطور از رایانه‌تان استفاده می‌کنید؟
نوع استفاده از رایانه و نوع کاربری آن، در ارزیابی و انتخاب آنتی ویروس نقش به سزایی دارد. این بدان معنا است که کاربری سرور اصلی شرکت، رایانه یک فرد که فقط به شبکه‌های اجتماعی مراجعه می‌کند، رایانه یک گیمر و یا رایانه یک برنامه‌نویس متفاوت هستند. نوع کاربری رایانه و نوع داده‌های موجود بر روی آن، سطح حفاظتی لازم را مشخص خواهد کرد.
به عنوان مثال، یک گیمر زمانی که مشغول بازی است چیزی جز بازی را درک نمی‌کند، تمامی پیام‌های هشدار رایانه را نادیده گرفته و غیرفعال می‌کند. بنابراین باید سطح حفاظت مخصوصی برای وی در نظر گرفته شود. اگر شخصی رایانه ای قدیمی داشته یا سیستم عامل آن به‌روز نیست، نیاز به آنتی‌ویروس خاص خود دارد که خود این مطلب، چالش بزرگی است چرا که آنتی‌ویروس های جدید گاهی با سیستم‌های قدیمی سازگاری ندارند.
به روزرسانی و ارتقاء
نرم افزار آنتی‌ویروس باید به منظور شناسایی بدافزارهای جدید، همواره به روزرسانی شده و نرم افزار آن ارتقا داده شود. این مسأله در انتخاب آنتی‌ویروس امری اجتناب ناپذیر است. برای به‌روزرسانی آنتی‌ویروس‌ها دو روش وجود دارد: اولین روش، به‌روزرسانی مستقیم آنتی‌ویروس از طریق وب سایت تولید کننده آن است که با دریافت فایل‌ها اقدام به بروزرسانی کنید و دومین روش هم به‌روزرسانی از طریق دانلود فایل‌ها و اضافه کردن آن به آنتی‌ویروس به صورت دستی است. آنتی ویروسها باید به گونه‌ای تنظیم شوند که در دوره‌های زمانی تعیین شده و مشخص فرایند به روزرسانی را بررسی کرده و در صورت نیاز، فایل‌های مربوطه را دریافت کنند.
علاوه بر به‌روزرسانی های مداوم، آنتی ویروسها باید همیشه ارتقا یافته و از یک نسخه، به نسخه جدیدتر که شامل روش‌های جدید برای شناسایی بدافزارها است، تغییر یابند. در این تغییر، بانک اطلاعاتی آنتی ویروس نیز تکمیل خواهد شد. در انتخاب آنتی ویروس باید خدمات ارایه شده توسط شرکت تولید کننده و چگونگی به‌روزرسانی و ارتقای آن را بررسی کرد.
شهرت و محبوبیت در بازار
یک سخن منطقی وجود دارد و آن این است که عددها دروغ نمی‌گویند و آمارهای صحیح، بهترین مبنا برای تصمیم گیری هستند. اگر بسیاری از افراد و مهندسان از یک آنتی‌ویروس استفاده می‌کنند، چنین امری گواه بر صحت عملکرد آن است. به طور مثال اگر یک رستوران خوب، زبانزد همه مردم است به معنای ارایه خدمات عالی و کیفیت خوب غذا است. پس اگر یک آنتی‌ویروس، مورد استقبال بسیاری از افراد قرار گرفته است می‌توان این انتخاب را به عنوان یک گزینه خوب به شمار آورد.
برای انتخاب آنتی‌ویروس مناسب، به دنبال آنتی‌ویروس شناخته شده در سطح کشور و جهان بگردید. ببینید که سایت‌های مربوطه همچون AV-Test و AV Comparatives چه آماری را از آنتی‌ویروس ها و میزان مقبولیت آنها ارایه داده‌اند. شرکتی را انتخاب کنید که محبوبیت بالایی دارد. دقت کنید ارایه‌دهندگان خدمات آنتی ویروس، معمولاً محصولات متعددی را در سبد محصولات خود دارند و این شما هستید که باید بر اساس نیاز و نوع کارتان، در بین این سبد بهترین محصول را انتخاب کنید.
ارزیابی منفعت
آخرین بحثی که در این مقاله به آن اشاره می‌کنیم، بررسی هزینه مالکیت یا TcO است. این موضوع، بزرگترین عاملی است که در هنگام خرید، فکر شما را به خود مشغول خواهد کرد. باید بدانید با هزینه ای که پرداخت می کنید چه چیزی انجام خواهد شد، چه چیزی را دریافت می‌کنید و این دستاورد، آیا متناسب با هزینه مربوطه است یا خیر؟
خرید و نصب آنتی‌ویروس، سبب ثبات خاطر شما از سیستم خواهد شد ولی باید هزینه مربوطه را هم در نظر بگیرید. شاید آنتی‌ویروس رایگان در بازار و وب سایت های اینترنتی بسیار زیاد باشد و یا آنتی‌ویروس ارزان نیز به چشم بخورد. باز هم این شما هستید که باید ببینید سایت‌های معتبر درباره آنتی‌ویروس ها چه مطالبی را ذکر کرده اند.
